Meddahlık, bir kişinin taklit ve canlandırmalarla, doğaçlama olarak hikâye anlatarak dinleyiciyi hem eğlendirdiği hem de düşündürdüğü geleneksel bir sanattır. 2008 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınan bu köklü geleneğin ustaları, hikâyelerini taklitler, ses değişiklikleri ve basit aksesuarlarla zenginleştirir. Osmanlı Dönemi’nde özellikle kahvehanelerde büyük ilgi gören meddahların anlattığı hikâyeler, genellikle toplumsal olaylara, tarihî figürlere ve mizahi unsurlara dayanır. 19. yüzyıla kadar popülerliğini koruyan bu sanat, modern tiyatronun yaygınlaşmasıyla eski etkisini yitirse de geleneksel bir anlatım biçimi olarak günümüzde hâlâ yaşatılmaktadır.

Noh tiyatrosu, geleneksel Japon tiyatrosunun en eski türlerinden biridir. 14. yüzyılda gelişen bu sanat, maskeler, geleneksel kostümler ve şiirsel anlatımla mistik ve tarihî temaları işler. Müzik ve dansın önemli bir yer tuttuğu Noh tiyatrosunda karakterler, genellikle ahşap maskelerle sahneye çıkarak doğaüstü varlıkları veya kahramanları canlandırır. Oyuncuların hareketleri ağır ve minimaldir; sahne tasarımı ise sade ve simgeseldir. Günümüzde Japonya’da belirli tiyatrolarda ve festivallerde sahnelenmeye devam eden Noh tiyatrosu, 2008 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınmıştır.

Kabuki tiyatrosu, hareketli ve görkemli sahnelemeleriyle ünlü geleneksel bir diğer Japon tiyatro türüdür. 17. yüzyılda ortaya çıkan bu sanat, abartılı kostümler, yoğun makyaj ve dinamik sahne kullanımıyla izleyiciyi büyüleyen etkileyici bir performans sunar. Noh tiyatrosunun aksine, Kabuki oyuncuları maske yerine yüzlerini beyaz, kırmızı ve siyah gibi belirgin renklere boyayarak sahneye çıkar. Dramatik jestler, hızlı sahne değişiklikleri ve akrobatik unsurlar, Kabuki’nin öne çıkan özelliklerindendir. Başlangıçta hem kadın hem erkek oyuncuların sahne aldığı bu tiyatro, zamanla yalnızca erkek oyuncuların rol üstlendiği bir forma evrilmiştir. 2008 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınan Kabuki, günümüzde Japonya’daki özel tiyatrolarda geleneksel bir sanat olarak yaşatılmaktadır.

Kathakali, Hindistan’ın en etkileyici geleneksel sahne sanatlarından biridir. 17. yüzyılda Kerala bölgesinde ortaya çıkan bu sanat, abartılı yüz makyajları, görkemli kostümleri ve ritmik danslarıyla dikkat çeker. Klasik Hint mitolojisinden sahneleri canlandıran Kathakali oyuncuları, el hareketleri (mudralar), yüz ifadeleri ve beden diliyle izleyiciye hikâyeler aktarır. Bu performanslar, genellikle Hindu destanları Ramayana ve Mahabharata’dan sahneler içerir. Kathakali’de diyalog kullanılmaz; anlatım tamamen dans, jest ve müzikle yapılır. Oyuncuların yüzleri, oynadıkları karaktere göre belirgin renklerle boyanır. Yeşil yüzlü karakterler kahramanları, kırmızı veya siyah yüzlü olanlar ise kötü karakterleri temsil eder. Müzik, ritmik davullar (chenda ve maddalam) ve vokal anlatımla desteklenir. 2008 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınan Kathakali, günümüzde Hindistan’daki tiyatrolarda ve festivallerde sahnelenmeye devam etmekte, turistlerin büyük ilgisini çekmektedir.

Çin’in en ünlü geleneksel tiyatro türlerinden biri olan Pekin Operası; şarkı, dans, dövüş sanatları ve oyunculuğun bir araya geldiği çok yönlü bir performans sanatıdır. 18. yüzyılda gelişen bu sanat; müzik, yüz boyama ve dramatik performansları birleştiren çok yönlü bir sahne gösterisidir. Pekin Operası’nda karakterler dört ana gruba ayrılır: Sheng (erkek karakterler), Dan (kadın karakterler), Jing (güçlü veya kötü figürler) ve Chou (komik karakterler). Oyuncuların yüzleri, rollerine uygun olarak farklı renklerle boyanır; kırmızı sadakati, siyah dürüstlüğü, beyaz ise kurnazlığı simgeler. Sahnedeki diyaloglar, şiirsel ve ritmik bir üslupla sunulur. Geleneksel Çin enstrümanlarından jinghu (iki telli keman) ve bianzhong (bronz çanlar) eşliğinde icra edilen müzik, bu sanatın ayrılmaz bir parçasıdır. 2010 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınan Pekin Operası, günümüzde hâlâ Çin’de önemli bir kültürel miras olarak sahnelenmeye devam etmektedir.

Wayang Kulit, Endonezya’nın geleneksel gölge kuklası tiyatrosudur. “Wayang” kelimesi Endonezya’da “kukla” veya “gölge”, “kulit” ise “deri” anlamına gelir; dolayısıyla “Wayang Kulit”, deriden yapılan kuklalarla oynanan gölge tiyatrosu demektir. Ustaca tasarlanıp kesilen bu kuklalar, bir perde önünde ışık kaynağına karşı tutulur ve gölgeleri izleyiciye yansıtılır. Hikâyeler genellikle mitolojik karakterlere ve Ramayana ile Mahabharata gibi destanlara dayanır. Bu geleneksel sanat, gamelan adı verilen Endonezya orkestrasının ritmik ezgileri eşliğinde sahnelenir. Gösteriyi yöneten kişiye dalang denir; dalang yalnızca kuklaları hareket ettirmekle kalmaz, aynı zamanda hikâyeyi anlatır ve her karakteri farklı ses tonlarıyla seslendirir. Anlatım, müzik ve diyaloglarla izleyiciye aktarılır. 2008 yılında UNESCO’nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne alınan Wayang Kulit, günümüzde hâlâ yaşatılmakta ve çeşitli kültürel etkinliklerde sergilenmektedir.